Fenoloji referans bitkileri rehberi ve subat ayi fenoloji notlari

Fenoloji ile ilgili son iki yazimi  bir, iki okudunuz. Simdi bir rehber olusturmaya geldi is.

Bitkilerin gozleminde dikkat edilmesi gereken genel kurallar ;
1-Bir bitki ile ilgili karar vermekte zorlaniyorsaniz birbirine yakin uc ayni cins bitkiyi inceledikten sonra karar verin. Veya iki uc gun sonra gelip bakin. Kural olarak emin olmadiginiz gozlemi kaydetmeyiniz.
2-Agaclarla ilgili gozlemler icin ihtiyar en az otuz ve ustu yas agaclari gozlemleyiniz. Genc agaclar farkli peryodlarla tomurcuklanabilir ve yaniltabilir.
3-Sonbaharda yapraklar iklime bagli olarak renk degistirmeden yere dusebilir sizde bu sekilde not alin. 
Gozlemlemeye esas alincak ogeler;
Tomurcuklar: Tomurcuklarin patlamis olmasi ilk yapraklarin uclarinin cikmaya baslamis olmasi demektir.
Ilk yapraklar: Ilk yapraklarin cikmis olmasi yapragin seklini iyice gorebilecek sekilde yapragin acmasi demektir.
Ilk cicekler: Cicegin acmasi tac yapraklarin arasindan icinde ne oldugunu net sekilde gorebilmeniz demektir. Leylak veya kestena cicekleri gibi salkim seklinde olan ciceklerde ilk siradakilerin acmis olmasi yeterlidir, salkimdaki ciceklerin hepsinin acmis olmasi gerekmez.
Tirtillar: Findik, mese vehus agaclarinin tirtila benzeyen cicek salkimlari icin kullanilan isimdir. Bu cicekler kucuk oldugundan actigini anlamak zor olabilir elinizi surttugunuzde polenlerin sari sari elinize surulmesi lazim.
Otlar: Kirlarda minik cimene benzeyen ot cesitleri esas alinacaktir. Minnacik ciceklerini gormek icin bir buyutec gerekebilir.
Kardelenler: Dogada yabani cesitleri gozlemlenmelidir. Sus bahcelerinde yer alan hibrid cesitler yaniltabilir. Yabani olanlar tac yapraklarinin ustunde yer alan yesil lekeler ve her saptra bir cicek olmasiyla digerlerinden ayrilabilir.
Cakal erigi: çakal erigi cicekleri kolaylikla erik agaci cicekleriyle karistirilabilir. Cakal agacinin ustunde dikenler vardir.
Ilk gozlem:  Turleri ilk gordugunuz an,
Ucuncu gozlem: Turleri ilk gordugunuz veya sonra gordugunuz an tek bir gunde olabilir. Degilse ilk gordugunuz ve sonrakini tarih olarak kaydediniz.
Tum yil: Ilk gordugunuz tarih yerine tum yili isaretlemeniz mumkunudr ozellikle tum yil duyulan kus sesleri vs icin.
Son gozlem: Ozellikle kuslar icin en son goruldugu an not dusulebilir. Kuslarla ilgili kismi bilincli olarak atliyorum projenin ikinci etabinda tekrar ele alacagim.
 Kelebek gozlemleri:  Kelebklerin ciceklerin uzerine uzunca kondugu donemi bekleyin ve emin olmadiginizi not almayin bu konuda ileride uzunca ele alincaktir.
Ilk renk degisimi: Sonbaharda agaclarin yapraklarinin renk degisimi gozlemlenecektir. Karar vermek icin ayni agacin ustunde birkac dalin yapraklarinin renk degistirmeye baslamasi onemlidir/
Tamamen renk degisimi: Bir agacin tum yapraklarinin renk degistirmis olmasi halidir.
Yaprak dokumu: Agacin bazi dallarinin yapraklarini dokmus olmasi.
Ciplak agac: Agacin tum yapraklarini dokmus ve kis uykusuna hazirlanmis hali.
Olgunlasmis meyveler: Tamamen rengini almis(murver, bogurtlen ve cakal erigi nerdeyse simsiyah hale gelmeli akdiken, kusburnu, cobapuskulu meyveleri  kirmizi olmali) , yumusamis veya agactan dusmus olmalari (kestane, mese etc) meyvelerin durumunu daa kaydedebilirsiniz bu sene az , yeterince veya bereketli gibi!
Gozlemlere esas olacak bitkiler, agaclar:
Bogurtlen,kardelenler, susenler, nergisler,  kusburnu, çuha çiçegi, çopleme, altin canak, cakal erigi, murver, akdiken, findik, sarmasik, leylak,  çoban puskulu,  kestane, at kestanesi, akasya, badem agaci Adi kizil agac, disbudak, hus, avrupa kayini, melez, akcaagac, sapli mese, sapsiz mese, Turk mesesi, disbudak yaprakli uvez,

Yukaridaki bitkilerden sececeklerinizi gozlemleyip ilk kayitlari tutmaya baslayabiliriz.Leylaklar, kestaneler ve altin canaklar her bolgede bulundugundan en cok gozlemlenenler.Sorusu olan?

Normandiya için gozlem vakti:
Subat basi itibariyle:

ayi sarimsaklari ilk yapraklarini vermek uzere

cuhalar cicek acmaya basladi

ilk yapraklar ve ilk tomurcuklarini veren

ortancalar ilk yapraklarini verdi

leylaklar kapali tomurcuk halinde

findik tirtillari tamamiyle acmis

murver ilk yapraklarini verdi

cigdemler acti

altin canak tomrucuklari arasindan sari sari cicek tac yapraklari gozukuyor.

mimosalar tamamen acti

haseki kupesi! ilk yapraklarini verdi

kardelenler tamamen acti

gunes yoksa tac yapraklarini simsiki kapiyorlar ilk cigdemler

 Ya sizin oralarda durumlar nasil? Bir sonraki postta ozel olarak bitkilerin nerelerine dikkat edilmesi gerektigini yazacagim.