14 Şubat 2011 Pazartesi

Bahar mujdecileri

Kardelenlerin salinisini takip edecek bahar mujdecisi bir cok soganli guzelin eli kulaginda. Hos, bugunlerde bir cok bahce marketinden evlat edinilmis versiyonlari evlerimizde ya coktan ciceklendiler, ya da ciceklenmek uzereler. Bunlara cok sevdigim “Muscari”ler de dahil…


Bugun dunyanin hemen heryerinde yetistirebilmesine karsin aslen Akdeniz ve Bati Asyali olan Muscari, latince muscus kelimesine dayanmakta bu da musk kokusunu andirmasindan kaynaklanmaktadir diyor pek cok botanik kaynagi. 30 civarinda farkli turu oldugu bilinen Muscarilerin musk kokusunu benim burnum onaylamiyor ama bunun nedeni kulture edilmis turlerinin gelistirilmeleri esnasinda yitirdikleri bir ozellikten kaynaklaniyor olabilir. Turkcede genel olarak “dag sumbulu” olarak adlandirilsa da pek cok yerel ismi de vardir. Almanca konusan botanikciler “Traubenhyazinthe” derlerken minik ciceklerden olusmus bir uzum salkimini andirisindan yola cikarlar. Tipki “Muscari à grappe” diyen Fransiz meslektaslarinin yaklastiklari gibi. Ait oldugu aile ise Hyacinthaceae. Mavi-mor arasi bir renk skalasina sahip olan muscarilerin beyaz cicekli (alba) olanlarina da sikca rastlamaktayiz. Muscari comosum, mor cicekleri ile dag sumbulleri arasinda soganlari yenilebilir ozellige sahip olan bir alt turdur.


Minik soganlari uygun kosullarda cogalma egiliminde olup gruplar halinde, erken bahar aylarinda ciceklenirler. Eger muskari soganlariniz varsa sonbaharda yari golgeli bir alana, bir arada ancak sIk olmayacak bir bicimde ekmelisiniz. Cok dar bir alanda ise soganlari zaman icerisinde ayrimaniz gerekebilir. Yer seciminiz muskarilerin gelecek yillarda da saglikli bir bicimde gelismeleri acisindan oldukca onemli. Eh artik gozunuz elleriniz bu guzellerin uzerinde olacak.

4 yorum:

Adsız dedi ki...

biz muscarilere "arap sümbülü" deriz.
İzmir de çok yaygın türleri var, hatta bahçede bile biri oldukça büyük iki yabani türü kendiliğinden yetişiyor. buradakilerin de kokuları hafif ancak iç Ege de gördüğüm bazı türlerin iç bayıcı kokuları vardı..

Adsız dedi ki...

muhteşem çiçekler :))

Berceste dedi ki...

Cocuklugumda en cok sevdigim ciceklerdendir kendisi :) Keske daha uzun uzun anlatabilseydin, ben arastirmadan hazira konsaydim ;-) Musk kokusunu bilmem ama bu ciceklerin inanilmaz guzel bir kokusu vardir. Dogal olaninda, dogadan toplananinda. Soganli bitkilerden oldugunu Ingiltere'de ogrendim. Oysa benim cocuklugumda ucurumun kenarindan babaannem ile topladigimiz o mor cicek idi adi da :)

ayçobanı dedi ki...

Verago, haklisiniz "arap sumbulu" kullanilan isimlerinden biri. icerisinde arap lafi gecen baska komik adlari da var hatta :) Benim yasadigim cevrede de yaban olarak yetisen farkli turleri var ama inanin hala hic birinden koku alamadim. Bu sene cikmaya basladiklarinda koku deneyi icin cikacagim disariya.

Dogaguncem, zamanidir deyip Beste'nin kardelenlerini takip etmesi bu donemki gozlemlerimizi pekistirmesi acisindan iyi olur dusuncesiyle yayinladik. Gercekten cok sirinler...

Dilek, dedigim gibi inan herhani bir koku cagrisimi yapmayan cicekler Muscariler benim icin. Verago'ya dedigim gibi bu sene tekrar ve ozellikle deneyimlemeye calismam gerekiyor. Burada iklim ve toprak uygun oldugu icin cokca yaban Muscari gozleyebilmek mumkun. Bakalim kac farkli tur sayabilecegim ve koku deneyimleyebilecek miyim?! Detayli yazmaya inan vaktim yok. Benimki animsatma yazisi. Siz nasil beceriyorsunuz is, cocuk, ev isi, bulusmalar, hobiler hersey bir arada?! Kursa gelicem yaniniza bu konuda, olmuyor vallaha :)