 |
| yabani cuha cicekleri |
Sizde benim gibi cuha cicegisever ve Istanbul'da sayisiz kere alip yetsitirmede basarisiz olanlardansanz, cuha cicegine yanlis davrananlar klubune hosgeldiniz.
 |
| yabani cuha |
Cuha cicegini ben hep ic mekan bitksi zannedip evde buyutmeye calmistim oysa o soguk sever hatta sogukta cicek tomurcuklarini hazirlayan, su ve golge sever bir bitkiymis. Muhtemelen takip edenler icin ayni hikaye ama derken birgun yolum Fransa'nin yagisli kuzeyine dustu ve yerel bitki ortusunde yer alan cuhalar ile bir kere daha yolum kesisti. Simdiki evimize tasininca hemen kis sonu/oncu ilkbahar cicekleri cuha ve menekselerle bahceyi susledik oglusla.
Halbuki dogal bitki ortusunde karsilasinca sonradan hibrid renklilere tercih edecegim sarilar, acik mor ve kirmizilarla doluymus bahce. Dogada yabani olarak bulunan turun adi primula veris ve primula elatior cicekcilerden satin aldigimiz hibridlerin atasi ise primula vulgaris.
 |
| yabani cuha cicegi |
Ilk grupta yer alanlarin sapi daha uzun ve cicekler can gibi boynu biraz bukukce ikinci grup kisa boylu ve cicekleri buyukce olanca guzelligiyle canak yapraklari acilmis. Daglarda yetisen turu primula auricula deniz kiyisna yakin yerlerde yetisenler primula vialii. Primula birinci demek adina uygun bicimde subattan itibaren dogay suslemeye basliyorlar. Cicekcilerde nerdeyse her rengini buldugumuz tur primula acaulis diger adiyla vulgaris. Mavi, canli kirmizi, turuncu, mor, beyaz cinsini cicek marketlerde bulmaniz mumkun. Son yillarda cok degisik cinslerde bulunabilmeye basladi ozellikle gold laced dikkat cekici.
Hibrid grubu;
Cicegin sivisi seker icerdiginden kuslarin elinden kurtulmasi pek mumkun olmuyor. Yarisi yenmis bir cicek ya kuslarin yada sumukluboceklerin besini olmustur. Cicekler ve yapraklari yenebilir. Taze yapraklarini salatalarda guzel ciceklerini salata yada pasta suslemelerinde rahatlikla kullanabilirsiniz. Bir avuc cicekle biraz seker ve votkayla likorunu yada aromali sarabini yapabilirsiniz.
 |
| yada benim gibi meyve salatasini susleyebilirsiniz. |
Dogada agac altlarinda yada kirlarda rahatlikla yetisen bu bitkiyi sizde kaya bahcelerine, cimenlere dikebilirsiniz. Cimler bicilse bile cicek acmaya devam ediyor. Dogada cok kolay yetisiyor yari golge ideal ozellikle sabah gunesi alan kisimlarda mutlu olacaktir. Cicek acma suresini bozulan kurumakta olan cicekleri kopararak uzatabilirsiniz. Nem sever susuz kalmamali humuslu topraklari sever deniyorsa da asitli toprakta kapris yaptigi gorulmemistir. Sicaklar baslayinca hibrid cesitlerin yapraklarina su degdirmemeye calisin sanirim daha onceki kayiplarimin ana nedeni buydu. Ilkbahar ve sonbaharda yanlardan cikan yeni bitkileri ayirip baska bir yere ekebilirsiniz ancak ciceklenmeleri bir sonraki sezonda olacaktir. Hibridler bir sonraki sezon canli renklerini kaybediyor ve zamanla aslina donup acik sari oluyor ama asil ask o zaman basliyor.
Cicekleri antispasmodik, yastistirici ve antienflamatuar. Bir fincan kaynamis suya konacak 5/6 yabani cuha cicegini yatmadan once icebilirsiniz. Yabani olanlarin cok hafif bir kokusu oluyor. Eski caglardan icindeki saponosid maddesi salyayi arttirdigi icin salyali oksuruk, gecmeyen burun akintilari, bronsit, zaturreye karsi kullanilmis. Sakinlestirici etkisi nedeniyle uyku rahatsizliklari, bas agrilari, migren, mide spazmina karsi kullanilmis.
Bu yazi yayinlandiktan sonra bugun sevgili primula veris ile karsilastim! hayatin surprizleri bitmiyor...
6 yorum:
31 Aralik günü son dakikada unuttugumuz bir seyi almak icin oglumla markete gittik. Nereden aklina estiyse ben cicek istiyorum, cicek alalim dedi. Hangisini istiyorsun, sen sec dedim. Sari cicekli bir cuha saksisini begendi. Eve gelince mutfak masasinda hep onun oturdugu tarafa yerlestirdim. Günlerce her sabah saksidaki cicekleri izleyip konustuk. Acildi, kapandi, kurudu, yeniden cicek veriyor diye. Iyi bir doga dersi oldu bize :) Ayni saksida bizim farketmedigimiz ikinci bir kök varmis. O da pembe cicekler acti, daha da senlendik. Ic mekandan hic hoslanmiyor dogru. Bir süre sonra gösterdi keyifsizligini. Yapraklarinin cogunu ve tüm ciceklerini döktü. Belki canlanir diye aksamlari en soguk olan ve gündüzleri günes alan oturma odamizda duruyor simdi. Aslinda evlerden iceri burnunu bile sokmamali primula. Ya kapi önünde bir saksida, ya da bahcede durmali.
cok gzel bir amaca kurban olmus cuha en mutlu cuha o:) cocuklarimiz dogaya sevgi duyup yakinlasmak isteyince icimi tarifsiz bir sevinc kapliyor! Olmadi fasulye dikiyor Leo ama sureci daha dogrusu zaman kavramini tam anlayamadi mesela gunes cikti buyuyucek degil mi diyor ancak ogleden sonra gelince kiraz agacinin ciceklerinin acacagini hatta kirazlari toplayacagini umit ediyor! komik bu minik adamlar yahu. Kaprissiz cuha ve kolayca cogaliyor ertesi sene yine orada surdurebilir bahcelerin vazgecilmezi. Basiniz sagolsun Knut olmus.
Beste,
Yıllar önce Kastamonu'nun Cide tarafındaki bir köyüne, bir arkadaşımızı ziyarete gitmiştik. Orada ormanlarda gördüğüm çuha çiçekleri o kadar muhteşemdi ki yazını okurken onu anımsadım. Banner gerçekten çok güzel olmuş, Elif'in ellerine sağlık!
gerçekten de tam bir dış bitki.bahçemde var ,geçen sene ektim ,özel bakımda yapmıyorum,üzerine kar da yağdı.şimdi coşmuş durumda...
Beste, burada havalar yine soğudu, ama sen ne güzel baharı getirdin bize. Fotoğraflar içimi açtı. Bizim buralarda yabanisi, açık sarı değil de maviye çalan eflatunumsu bir renk oluyor. Bir de bu çiçeğin iyi tarafı her yıl ekildiği yerde yeniden bitmesi. Her zaman yolunmuş tavuk gibi görünmelerinin nedenini ise yazını okuyunca anladım, küçük hırsızlar görünmeden ziyafet çekiyormuş demek ki:)
Beste hanım,blogunuza bayıldım.tüm izlediklerinizi tek tek inceleyeceğim.Bende bir doğa hayranıyım sizin gibi.
Bu blogspot engellemelerinden eski blogumu beklemeye aldım.Arada açılmıyor.ama oradaki bahçe-çiçek bölümüme bir bakmanızı isterim.
www.elmalikurabiye.blogspot.com
Yorum Gönder